فریلنسر از آن دسته واژه‌ها و مفاهیمی‌ست که در سال‌های اخیر وارد ادبیات کار حرفه‌ای و فضای شغلی شده و کمتر متخصصی را می‌توان یافت که سودای کار فریلنسری را نداشته باشد. در این مقاله‌ی پُر و پیمان سعی کردیم پاسخی درخور به سال فریلنسر کیست بدهیم و شما را با جنبه‌های مختلف این میسر شغلی آشنا کنیم.
مشاغل فریلسنری در سال‌های گذشته آن‌قدر توسعه یافتند که در انواع مسیر شغلی برای خودشان یک شاخه را ایجاد کردند. اگر پیش‌تر فقط در حوزه‌های فنی و مربوط به فضای دیجیتال برای فریلنسر ها موقعیت‌های کاری وجود داشت، حالا در شاخه‌های مختلف نیز پدید آمده
فریلنسر کیست؟
فریلنسر به انگلیسی freelancer را می‌شود در ساده‌ترین شکل ممکن این‌گونه تعریف کرد: آزادی همه‌جانبه در کار!
فریلنسر کسی‌ست که زمان، مکان، حجم و نوع کار را خود تعیین و تعریف می‌کند و به‌جای حضور در هر شکلی از ساختار سازمانی به عنوان عضوی ثابت، منفردا و مستقلا مهارت‌اش را عرضه می‌کند.
آزاد کاری یا فریلنسری تاکید بسیاری بر «آزادی» دارد. شخص فریلنسر مهارتی قابل قبول در یک عرصه دارد و آن‌را به عنوان یک خدمت و یا سرویس عرضه می‌کند.
به عنوان یک فریلنسر شما هم رئیس خود هستید، از منشی خود، هم حسابدار خود و هم بازاریاب خود. همه‌ی کارها به عهده‌ی شماست و طبیعتا، همه‌ی مسئولیت و درآمد کار نیز به جیب شما سراریز می‌شود. به کسی جواب پس نمی‌دهید و به‌جز با مشتری (کسی که درآمدتان را تامین می‌کند) با کس دیگری تعامل مستقیم ندارید.
به نظرتان شغل فریلسنری جذاب آمد؟ کمی صبر کنید و تا انتهای این مقاله همراه باشید. ماجرا، روی دیگری هم دارد که باید ببییند! اما پیش از آن، بیایید کمی دقیق‌تر به مزایای فریلسنری نگاه کنیم و بفهمیم چرا مسیر شغلی فریلنسری این‌قدر محبوب شده است.
چرا فریلنسری محبوب است؟
در سال‌های گذشته محبوبیت مشاغل فریلنسری به شدت افزایش یافته و در برخی رشته‌ها، افراد متخصص ترجیح می‌دهند به صورت فریلنسر و آزادکار مشغول شود. حقیقت آن است که ویژگی‌های این شیوه‌ی کاری آن‌قدر زیاد است که اگر اهل‌اش باشید، دل‌تان را می‌رباید!
بیایید با هم نگاهی به مهم‌ترین جذابیت‌ها و مزایای فریلنسری بی‌اندازیم.
مدیریت زمان در دستان شماست
به عنوان یک فریلنسر شما خود تعیین‌کننده‌ی زمان و حجم کارتان هستید. می‌توانید مثل اکثر آدم‌ها در بازه‌ی مرسوم ۹ تا ۶ عصر مشغول به‌کار باشید و یا، در ساعات دیگری کار کنید. ضمن آن‌که، این امکان برای‌تان محیاست که ساعات کاری را به صورت ناپیوسته در طول هفته و روز تقسیم کنید.
کار فریلنسری این امکان را برای‌تان فراهم می‌کند که اربابِ زمان خود باشید! هر وقت و زمانی که دوست داشتید را برای کار انتخاب کنید و در باقی اوقات باقی‌مانده، به امور دیگری مشغول شوید.
همه جای جهان، دفتر کار شماست
به همان میزان که مدیریت زمان را در اختیار دارید، انتخاب محل کار نیز به عهده‌ی خودتان است. به عنوان یک فریلنسر می‌توانید در خانه، کافه، هتل و یا بالای کوه مشغول به‌کار شوید!
اساسا یکی از دلایلی که برخی از متخصصان فریلنسری را برمی‌گزینند، همین امکان انتخاب فضای کار است. کم نیستند فریلسنرهایی که همیشه در سفرند و هر بخش از کارشان را در یک شهر، کشور و یا قاره پیش می‌برند!
هزینه‌ی تعاملات کاهش می‌یابد
اگر در زمره‌ی آدم‌هایی باشید که کار تیمی و تعامل مستمر با هم‌تیمی‌ها برای‌تان مطلوب نباشد، احتمالا فریسلنر شدن یک گزینه‌ی جذاب برای‌تان است! هرچند این مهارت را به هر نحو باید در خود بپرورانید، اما خب، در کار فریلنسری احتمالا کمتر به آن نیاز خواهید داشت.
به عنوان یک فریلنسر، همه‌کاره خودتانید. ممکن است در برخی مواقع نیاز به تعامل و همکاری با افراد دیگر داشته باشید، اما تهِ تهِ قصه، خودتان باید کار را نهایی کنید. این مهم، ممکن است برای برخی ویژگی مثبت و برخی ویژگی منفی به نظر بیاید.
آزادِ آزادِ آزادید!
همانطور واژه‌ی انگلیسی فریلنسر با کلمه‌ی آزاد (free) آغاز می‌شود، شما نیز در این مسیر شغلی، آزادی را به معنای واقعی کلمه تجربه می‌کنید. نه فقط زمان و مکان، که حتی نوع و شکل و حجم کارتان را به انتخاب خودتان است.
شما می‌توانید تصمیم بگیرید که چه زمانی، برای کدام مشتری، در چه ساعاتی، در چه مکانی و با چه شرایطی کار کنید. مشاغل فریلنسری غایت آزادی را در اختیارتان قرار می‌دهند. کافی‌ست در یک سایت فریلنسری ثبت نام کنید و هر زمان و مکانی که خواستید، پروژه‌هایی برای انجام برگزینید.
معایب فریلنسری کدام است؟
حال که از مزایای فریلنسری و عوامل جذابیت‌اش گفتیم، بد نیست که نگاهی به معایت فریلنسری هم بی‌اندازیم و آنچه این مسیر شغلی را کمی سخت و پیچیده می‌کند را نیز برشمریم.
امنیت شغلی پایینی دارید
هرچند مفهوم امنیت شغلی معنای وسیع و تعاریف مختلفی دارد، اما لازم است بدانید که به عنوان یک فریلنسر درآمد شما وابستگی مستقیمی به مشتریانی دارند که در هر دوره‌ی زمانی جذب می‌کنید. ممکن است در یک مقطع آن‌قدر سرتان شلوغ باشد که از پس کارها بر نیایید. همینطور این امکان وجود دارد که در بازه‌هایی خبری از مشتری و پروژه‌ی جدید نباشد.
به زبانی ساده‌تر، اینکه بتوانید روی درآمد فریلنسری به شکل مستمر حساب کنید، حداقل در اوایل کار کمی دشوار است. باید حواس‌تان به این ماجرا باشد و آگاه باشید که دیگری کسی آخر هر ماه چیزی به عنوان حقوق به حساب‌تان واریز نمی‌کند!
خودتان مسئول همه‌چیز هستید
از بازاریابی گرفته تا پیگیری امور مالی، از ایجاد برند شخصی گرفته تا تحویل پروژه و جلب رضایت مشتری، همه و همه در حیطه‌ی وظایف شخص شماست. از نقطه‌ی آغاز تعامل با مشتری تا انجام کار و اخذ رضایت او، به عهده‌ی خودتان است و شخص دیگری به شما کمک نمی‌کند.
هرکدام از این کارها، به مهارت‌های خاص خود نیاز دارند و توامان، زمان‌بر هستند.
با انواع آدم‌ها سروکله می‌زنید
به عنوان یک فریلنسر باید بتوانید با طیف وسیعی از آدم‌ها در سطوح مختلف سروکله بزنید و گفت‌وگو کنید. به عنوان یک عکاس فریلنسر ممکن است این حجم از روابط متنوع برای‌تان چندان خوش‌آیند نباشد.
یادتان باشد که شما همه‌ی کاره‌ی کسب‌وکار تک‌نفره‌ی خودتان هستید. پس باید مهارت های ارتباطی خود را در سطحی بالا نگه دارید.
همیشه باید بهترین باشید
در بازار فریلنسری کارفرماها همیشه به عنوان جذب و همکاری با بهترین‌های ممکن‌اند. هرچند ممکن است برخی از مشتریان مساله‌ی قیمت داشته باشند، اما عمدتا کیفیت بر قیمت اولویت می‌یابد. پس باید حواس‌تان باشد که «متوسط بودن» قاتل بازار کار شماست.
باید همیشه وقتی را برای توسعه‌ی مهارت‌های نرم و حرفه‌ای خود صرف کنید و تلاش کنید که همواره، بهترینِ ممکن در حوزه‌ی تخصصی خود باشید.
فریسنلر بودن در مقابل کارمندی و کارفرمایی
فریلنسری یکی از انواع مسیرهای شغلی است که پیش روی‌تان قرار دارد. انواع مسیر شغلی حقیقتا هیچ اجبار و الزامی نیست همه شغلی فریلنسری را برگزینند. طبعا، همانند سایر مسیرهای شغلی، فریلنسری نیز دارای مزیت‌ها و معایبی‌ست که در ادامه و در قالب مقایسه با انواع مسیرهای شغلی به آن‌ها شاره می‌کنیم.
مقایسه فریلنسری با کارمندی
به عنوان یک فریلنسر، شما آزادی تمام‌عیاری دارید و می‌توانید زمان و مکان و نوع کار خود را تعیین کنید. کسی نیست که به شما بگوید چه ساعتی کار را آغاز کنید و چه ساعتی دست از کار بکشید. تمام درآمد و محصول کار متعلق به شماست و آن‌را با دیگری سهیم نمی‌شوید.
در مقابل اما، خبری از حقوق ثابت و پاداش‌های مرسوم نیست. به طور مستمر باید به فکر جذب مشتریان جدید و حفظ مشتریان سابق باشید. کاهشی نسبی در سطح کیفیت خروجی‌تان می‌تواند مساوی با کاهش درآمدتان باشد. همچنین، اگر در مقطعی به هر دلیلی نتوانید کار کنید، خبری از درآمد نیست.
به عنوان یک کارمند، شما بخشی از یک تیم هستید و همین مجاورت به رشد شخصی و حرفه‌ای‌تان کمک می‌کند. همچنین، تیم‌ها و سازمان‌ها، معمولا درگیر پروژه‌های بزرگتر و کارهای جدی‌تری می‌شوند که حضور و همراهی با آن می‌تواند جذاب آموزنده باشد.
در مقابل، به عنوان یک فریلنسر، شما در نوعی از انزوا قرار دارید و سطح پیشرفت‌تان وابستگی بسیاری به پروژه‌هایی که دریافت می‌کنید دارد. مشاغل فریلنسری مستعد آن‌اند که شما را از روند ترندهای پیرامون باز نگه دارند و بعد از مدتی مهارت‌های‌تان دیگر به کار نخواهد آمد.
مقایسه فریلنسری با کارفرمایی
به عنوان یک کارفرما، از کمک و همراهی تیمی از آدم‌های متخصص از حوزه‌های مختلف بهره می‌گیرید و به کمک آن‌ها، برند و کسب‌وکاری بزرگ را پدید می‌آورید. اما همیشه این خط و تهدید وجود دارد که همه‌ی تلاش‌های‌تان نقش بر آب شود و با شکستی بزرگ روبرو شوید.
به عنوان فریلنسر اما می‌توان گفت که سطح رشدتان تا حدود زیادی محدود است و نمی‌توانید ورای مهارت‌ها و البته زمان خود حرکت کنید. هرچند ممکن است خودتان نیز برخی از کارهای‌تان را به فریلسنرهای دیگر بسپارید. اما حقیقت آن است که کسب‌وکارهای فریلنسری سقف رشد محدودی دارند.
به عنوان یک فریلنسر، تغییر مسیر برای‌تان ساده‌تر است و به سهولت می‌توانید محیط کارتان و صنعت فعالیت‌تان را تغییر دهید. همچنین، از سرعت و چابکی بالاتری برخوردار خواهید بود، چرا که تنها کسی که باید با خود همراه کنید، خودتانید!
در مقابل، یک کارآفرین، هرچقدر که کسب‌وکارش توسعه پیدا کرده و بزرگتر می‌شود با مشکلات عدیده‌ی تازه‌ای روبرو می‌شود و مدام باید به فکر توسعه‌ی مهارت‌های رهبری خود باشد. همچنین، از جایی به بعد، تمرکزش بر مهارت های اصلی خود کاهش یافته و درگیر فرایندهای عملیاتی کسب‌وکارش می‌شود.
نتیجه‌گیری: کدام گزینه بهتر است؟
معلوم نیست! برای هر کدام از ما گزینه‌ی متفاوتی وجود دارد و نمی‌توان نسخه‌ای یکسان برای همگان پیچید. در بخش‌های قبل و با مقایسه مزایا و معایب فریلسنری و مقایسه مسیرهای شغلی متفاوت با هم، امید است که بتوانید فهمیده باشید که این نوع کار برای‌تان انتخاب مناسبی هست و یا نه.
از کجا آغاز کنیم؟
آغاز مسیر فریلنسری تحقیق و تفحص بیشتر در آن است. هرچه اطلاعات خود را افزایش دهید و در کار خود به فردی با تبحر بالاتر بدل شوید، بی‌شک، آغازی حرفه‌ای‌تر خواهید داشت. پیشنهاد ما آن است که گفت‌وگوهای زیر را که با چند فریلنسر داشتیم بشنوید تا با این مسیر شغلی در دنیای واقعی بیشتر آشنا شوید.
تو این شرایط اقتصادی دیگه کار به عنوان فریلنسر با کارفرمای ایرانی چندان مقرون به صرفه نیست و باید به فکر درآمد دلاری بود.
من کلا کارمو با پونیشا آغاز کردم. کار پیدا کردن توی شهرستان اصلا ساده نیست. ولی وقتی اومدم تهران فهمیدم که چقدر عددها فرق میکنه
من به دنبال یک راهنمای جامع آغاز مسیر فریلنسری هستم. مقالات کوتاه بسیاره ولی راهنمای جامع نیست
امنیت شغلی پائینش واقعا دردسرسازه!