کمتر از ده دقیقه با پایان زمان کاری باقیمانده و به ناگه، متوجه بروز یه مساله در بخشی از کارتان میشود که رفع آن یک ساعتی از شما زمان میگیرد. همچنین آگاهید که عدم رفع این مساله، میتواند خساراتی را به همراه داشته باشد. تعهد کاری و تعهد حرفه ای اینجا خود را نمایان میکند. شما در برابر دو تصمیم و اقدام قرار میگیرید:
- رأس ساعت از کار فارغ شوم و فردا صبح سراغش بروم
- در شرکت بمانم و آن کار را به اتمام برسانم
مهارتهای نرم حوزه اخلاق حرفه ای عمدتا موقعیتهای اینچنینی را در بر میگیرند که به سختی میتواند پاسخ درست و خطا به آنها داد. در مثال بالا (که شاید سادهترین مثال ممکن باشد) هرکدام از این تصمیمها را اتخاذ کنید، نمیتوان خردهای به شما گرفت. از سویی دیگر، با اتخاذ هر تصمیم، احتمالا ایراداتی هم میتوان در نظر داشت!
تعهد کاری چیست و چگونه نمایان میشود؟
بیایید معرفی و توصیف تعهد حرفه ای را با ذکر یک مثال دیگری مرور کنیم. تصور کنیم که در سازمانی مشغول بهکارید و یک پیشنهاد کاری به مراتب جذاب دریافت میکنید. شرط سازمان دوم آن است که در اولین فرصت ممکن از محل کاری قبلی خود خارج شده و به آنها بپیوندید.
همچنین این پیشنهاد هم مطرح میشود که هرگونه ضرر و زیان احتمالی که شرکت محل کاری فعلیتان درخواست کند را تقبل میکنند. خروج ناگهانی شما از محل کار فعلی میتواند برای سازمان هزینههایی فراهم کند، از سویی دیگر، اگر به این پیشنهاد پاسخ مثبت ندهید ممکن است دوباره موقعیتی برای رشد اینچنینی برایتان حادث نشود.
تعهد کاری در تمام موقعیتهایی که ما در موضع «انتخاب» پیرامون شغلمان قرار میگیرم خودنمایی میکند. اینکه ما تا چه میزان به کیانِ آن شغل و جایگاه اهمیت میدهیم و مستقل از شرایط پیرامونی برای آن احترام قائلیم، مرزهای ما در این حوزه مشخص میشود.
تعهد حرفه ای به این مهم اشاره دارد که تا چه میزان به کارمان متعهدیم و چگونه در موقعیتهای مختلف تصمیم میگیریم.
چرا تعهد کاری مهم است؟
برخورداری از تعهد کاری بخشی از هویت حرفهای و شخصی ما را تشکیل میدهد. در مثالهایی که پیشتر به آنها اشاره شد، ممکن است اینگونه به نظر برسد که اگر تصمیمهایی را اتخاذ کنید که آسایش بیشتری در آنها برایتان پدید میآید، نفع بیشتری بردهاید. در یک نگاه کوتاهمدت این برداشت اشتباه نیست، اما با نگاهی بلندمدت بازی تغییر میکند.
به عقیدهی بسیاری از متخصصان منابع انسانی، آنچه یک نیروی انسانی حرفهای را از غیرحرفهای متمایز میکند، مهارتهای نرم اوست. انتخابهای شما در موقعیتهای مختلف است که نشان میدهد شما «چگونه فکر میکنید»
در مثال دوم، اگر تصمیم به ترک شرکت بگیرید، احتمال در مصاحبه استخدامی های دیگری که در پیش دارید، این بخش میتواند یه نقطه ضعف در کارنامه حرفهایتان محسوب شود.
چگونه مهارت تعهد کاری را در خود بپرورانیم؟
به طور کلی مهارتهای نرم و به طور دقیقتر مهارتهای اخلاق حرفهای، بیش از آنکه به تمرین و آزمون نیاز داشته باشد، به جهانبینی ما و مرزهای تعریفی ما از اخلاق باز میگردد. اما موارد زیر میتواند کمکرسان باشد
در موقعیتهای دشوار تصمیم سریع نگیرید
در مثال اول، ممکن است در لحظه فشاری بر شما وارد شود و یا در موقعیت مفروض دوم، هیجانِ ایجاد شده نگذارد که تصمیمی بهینه بگیرید. بد نیست اتخاذ تصمیم را کمی به تعویق بیاندازید (بسته به اظطرار موقعیت، از چند دقیقه تا چند روز)
به همهی جوانب فکر کنید و با در نظر گرفتن معیارهای اخلاق حرفه ای و تعهد کاری بهترین تصمیم را اتخاذ کنید. در هر سازمانی شرایط پیچیده پدید میآید و ممکن است در تنگا قرار گیرید. بهتر از تصمیمهای پرهزینه نظیر استعفا را به اولین اولین انتخاب نداشته باشید و به خودتان برای اتخاذ بهترین تصمیم زمان بدهید.
به پیامدهای بلندمدت توجه کنید
توجه به پیامدهای بلندمدت تصمیمها، معیار دیگریست که میتواند به ما در بهبود کیفیت تصمیم گیری کمک کند. در مثال اول، اگر تصمیم به ترک شرکت بگیرید و کار را به فردا موکول کنید، احتمالا در آن ساعات اوقات بهتری را تجربه میکنید. اما اگر با نگاهی بلندمدت به آن نظر بیافکنید، در مییابید که ممکن از خسارتهای قابل پیشبینی، گریبان شما را نیز بگیرد.
در مثال دوم نیز با نگاهی بلندمدت به موضوع در مییابید که ممکن است اتخاذ تصمیم ترک شرکت در بلندمدت رزومه کاری شما را مخدوش کند و به شما این صفت در صنعت حرفهتان الصاق شوم که از اخلاق و تعهد حرفه ای برخوردار نیستید.
شرایط تعهد کاری خود را وضع کنید
ممکن است سازمان محل کار شما اصول و شرایط کاری مشخصی را برای تعریف تعهد کاری وضع کرده باشد. اگر اینچنین نیست، خود توصیفاش کنید. مثلا پیش از آنکه در موقعیت تصمیمهای اول و دوم قرار بگیرید، مرامنامهی خود را برای مواجهه با موقعیتهای اینچنینی تعریف کنید.