خبرنگاری از آن دست شغلهای جذاب است که اگر به رسانه و محتوا سروکار داشته باشید، حتما علاقه دارید که تجربهاش کنید. شغل خبرنگاری اما، بر خلاف آنچه به نظر میرسد، سختیها و فرازونشیبهای بسیار دارد و به گواه بسیاری از خبرنگاران مجرب و کارکشته، چندان نمیتوان به آن به دیدهی یک حرفهی ساده و سهلالوصول نگاه کرد. مسیر شغلی خبرنگاری نیز پیچیده، پر از سنگلاخ و البته به تعداد خبرنگاران موجود متنوع است.
در بخشی از گفتگو با امید هاشمی دربارهی شغل خبرنگاری، پیرامون شیوههای ورود به این عرصه صحبت کردیم. بر خلاف بسیاری از مشاغل دیگر، خبرنگاری، روال و روند مشخصی برای آغاز کار ندارد و همانطور که خلاقیت در در عمل برای این حرفه بسیار لازم است، در بد ورود و آغاز مسیر شغلی نیز کمکرسان است.
برخی از چهار پیشنهادی که ادامه میآید، در قسمت پنجم پادکست کارگاه نیز آمده است. پیشنهاد میکنیم که پیش از ادامهی مطالعهی باقی این مطلب، قسمت پیشین را بشنوید.
پیشنهاد اول: منتظر رسانهها نمانید، خودتان یکی راه بیاندازید!
در عصر حاضر، مرز بین رسانهداری و خبرنگاری باریک و محدود شده و در مواردی از بین رفته است. دیگر لازم نیست برای خبرنگاری، حتما به استخدام رسانهای درآیید. کافیست خبر و یا محتوای تحلیلی و تحقیقی خود را تولید و در یکی از دهها رسانهی اجتماعی موجود منتشر کنید. اینستاگرام، تویتر، لینکدین و یا وبلاگ، رسانههای مختلفی هستند که هرکدام میتواند فاصلهی شما را با مخاطبینی که مد نظر دارید از بین ببرد.
با استمرار در مسیر رسانهسازی، رفته رفته به فردی مطرح و شناخته شده بدل میشوید، ضمن آنکه برای خود رزومه ای واقعی نیز دستوپا کردهاید.
پیشنهاد دوم: انتقاد کنید، استخدام شوید!
برخورداری از نگاه نقادانه از جمله ویژگیهاییست که شما را به عنوان خبرنگار از دیگر همکاران و همقطارانتان متمایز و ممتاز میکند. یکی از شیوههایی که میتواند مسیر رسیدن به شغل خبرنگاری را برایتان کوتاهتر و البته هموارتر کند آن است که در وهلهی اول به مخاطب رسانهی هدف خود بدل شوید و سعی کنید با نگاهی نقادانه، روند و مسیری که طی میکنند تا بسنجید. بازخورد خود را در قالب مستندی کامل و منظم تهیه و برای مسئولان آن رسانه ارسال کنید.
مثلا اگر میخواهید در یکی از رسانههای حوزهی فناوری مشغول به کار شوید، اخبار و مقالات منتشر شدهشان را مطالعه کنید، بر آن مطالب نقدی آماده کنید و همراه با انتقاد، پیشنهادهای خود را نیز ارسال کنید. باور کنید که همهی رسانهها از همکاری با افرادی که تیزبین و دقیق که علاوه بر نقد، پیشنهاد هم در خرجینشان پیدا میشود، استقبال میکنند.
پیشنهاد سوم: دست به قلم شوید
فرض را بر این بگذارید که در رسانهی محبوب و مطلوبتان استخدام شدید و از شما خواستهاند که مقاله و یا مطلب و یا خبری را به انتخاب و صلاحدید خود تولید کنید. در آغاز راه، باید از چشمداشت مادی بگذرید و این تمرین را چندین و چندبار تکرار و برای رسانههای مختلف ارسال کنید. چند فایدهی اساسی در این شیوهی تعاملی وجود دارد.
اول آنکه در مسیر نوشتن، مهارت خود را به چالش کشیده و رفته رفته بر آن میافزایید. دوم آنکه، دبیر سرویسها و سردبیران، با نام شما آشنا شده و ممکن است در آیندهای نه چندان دور، دست همکاری به سویتان دراز کنند. سوم و آخر اینکه، یقین بدارید که یکی از همین دست به قلم شدنها در نهایت شما را به سرمنزل مقصود خواهد رساند.