من بیشتر از یکسال است که ساختن پادکست کارگاه را آغاز کردم.. در این مدت، خیلی چیزهای تازه یاد گرفتم و مهمتر از آن، خیلی خوش گذراندم! ساختن هر اپیزود تازه و انتشارش برای من یک رخداد خوشآیند است و در کنار همهی کارهای دیگری که میکنم، یک
پیشتر در مطلبی جداگانه راهنمایی برای ساخت پادکست نوشتم و از هفتخانی که پیش رویتان است گفتم. در مجلهی پادگیر سعی میکنم هرازگاهی، چیزهایی دربارهی پادکست ساختن بنویسم و آموختههای خودم را با شما به اشتراک بگذارم. اگر احیانا در فکر راه انداختن پادکست خودتان هستید، این یازده دلیل را بخوانید. شاید موجبی شد که در آستانهی سال تازه عزمتان را جزمتر کنید.
دلیل اول: چیزهای تازه یاد میگیرید
من تا پیش از ساختن پادکست اولم، نسبت به کار در حوزهی محتوای صوتی و تصویری موضع داشتم و جایی در اعماق وجودم فکر نمیکردم که بتوانم از پسش برآیم. حقیقتش آن است که هیچوقت تلاشی برای یاد گرفتن ادیت و تدوین نکرده بودم و ترجیح میدادم که محدودهی امنام یعنی متن باقی بمانم.
اما تاملی چندساعته روی نرمافزارهای ادیت صدا و کمی گشتوگذار در یوتوب و دیدن ویدئوهایی که روال کار را توضیح میداد، از موضع تدافعیام کاست و موجب شد که دست بهکار شوم.
ساخت پادکست دلیلی میشود که مهارتهای تازه یاد بگیرید: از تدوین صوت و تصویر گرفته تا طراحی کاور. از شیوهی نگارش سناریوی پادکست گرفته تا مهارت گفتگو و بداههپردازی.
بسته به اینکه چه سبک پادکستی را بپسندید و بسازید، مهارتهای مختلفی را نرمنرمک و در حین کار یاد میگیرید. از یک جایی به بعد برای خودتان یکپا اوستا میشوید و میبینید که کارهایی که تا همین چندی پیش برایتان دشوار و ناممکن به نظر میرسید، حالا ساده و آسان شده است.
دلیل دوم: دوستان تازه پیدا میکنید
من از وقتی ساختن پادکست را آغاز کردم، دوستان تازهای یافتم و با بسیاری از دوستان قدیمی تجدید دیدار کردم. دوستان تازهای که ازشان حرف میزنم محدود به میهمانهای کارگاه نیستند و حقیقتا برخی از مخاطبان کارگاه که هرازگاهی بازخوردهایشان را به دستم میرسانند را هم در این دایره تعریف میکنم.
دو-سه هفتهی پیش، در کافهای نشسته بودیم که دوستی پیش آمد و خود را معرفی کرد و دربارهی یکی از قسمتهای پادکست سر گفتوگو را باز کرد. من حمیدرضا را تا پیش از آن دیدار نمیشناختم و اگر کارگاهی وجود نداشت، احتمالا هیچوقت هم فرصت آشنایی با او برایام پدید نمیآمد. آن آشنایی، یکی از چندین تجربهی جذاب این ایام است.
دلیل سوم: بخشی از جریان رو به رشد میشوید
نمودار برای برای حدود یکسال پیش است. با مراجعه به لینکی که در پای تصویر آمده میتوانید اطلاعات دقیقتر از «سرعت رشد پادکستها» پیدا کنید. هرچند این آمار برای بازار محتوای آمریکاست، اما میشود آنرا مبنایی برای محتوای فارسی نیز در نظر گرفت.
با وجود تعداد نسبتا زیاد پادکست فارسی که طی یکی-دو سال آخیر پدیدار شده، کماکان میتواند پادکست فارسی را «نوپا» دانست. هنوز هم که هنوز است، موضوعاتی بسیاری را میتوان پیدا کردن که حولشان پادکست درستودرمانی ساخته نمیشود.
هرچه زودتر ساختن پادکست را آغاز کنید، شانس توفیق و پیشرفتتان هم بیشتر میشود. جدای از آن، با خلق یک پادکست تازه، شما هم بخشی از این جریان جذاب و البته رو به رشد میشوید.
دلیل چهارم: به دیگران کمک میکنید
اگر به شعارزدگی متهمام نمیکنید، باید بگویم که برای من جذابترین بخش در مسیر ساختن پادکست همین کمک به دیگران است. هر قسمت کارگاه را (در زمان نگارش این برگه)چیزی حدود ۱۰۰۰ نفر میشوند که به فراخور موضوع تخصصی هر قسمت، عدد مطلوبی برای من است.
هرازگاهی روی شبکههای اجتماعی پیرامون گفتوگوهایی که داشتم، بحثهایی در میگیرد و آدمهای دیگر نظرات موافق یا مخالفشان را به اشتراک میگذارند. بارها شده که آدمها به گوشام رساندهاند که شنیدن گفتوگوی من با یک متخصص موجب شده تعریف تازهای برای مسیر شغلی شان پیدا کنند.
برای من این بازخوردها جذاب است و سوختِ محرکام برای ادامهی کار کارگاه میشود. همینکه میفهمم حاصل کار برای دیگرانی «تاثیر مثبت» میسازد و به ایشان کمک میکند که مسیر کاری بهتری برای خودشان پدید آوردند، مرا به ادامهی کارم دلگرم میکند. حقیقتا این حس خوب چندان قابل توصیف نیست، صرفا میتوانم امیدوار باشم که شما هم تجربهاش کنید.
دلیل پنجم: دانش خود را ارتقا میدهید
ساختن پادکست دلیل خوبی برای یادگیری بیشتر است. چه پادکستی گفتوگو محور -همچون کارگاه- بسازید و چه پادکستی تحقیقی و روایتمحور، ناچارا باید روی موضوع و موضوعاتی مشخص تعمق کنید. همین تامل بیشتر و فراتر از نگاه گذرا به آنها موجبی است که فهمتان را از مباحث بیشتر کنید.
اولین پادکستی که ساختم هنرستان نام داشت و قرار بود دربارهی مفهوم هنر حرف بزنم. من تنها دو قسمت از آن پادکست را ساختم و در آن دو قسمت، در مقدمهی کار کمی تامل کردم. با اینکه منابعی که برای آن دو قسمت استفاده کردم را پیش از ساختن پادکست خوانده بودم، اما حقیقتا، تورق دوبارهشان به بهانهی هنرستان موجب شد که بهتر موضوع را درک کنم.
هرچقدر هم در کار و موضوعی تخصص داشته باشید، وقتی بدانید که قرار است دانستههایتان را به دیگران انتقال دهید، شکل مواجههتان با موضوع تغییر میکند و کمک میکند که دقیقتر و عمیقتر بخوانید و یاد بگیرید. به عبارتی بهتر، وقتی بناست موضوعی را یاد دهید، خودتان هم بهتر یادش میگیرید.
دلیل ششم: کانال درآمدی تازه پیدا میکنید
کسب درآمد از پادکست متاسفانه یکی از نخستین محرکهای ساخت پادکست برای تازهکارهاست. کم نبوده و نیستند پادکسترهایی که متاثر از تبلیغات متنوعی که در پرشنونده ترین پادکست های فارسی به گوششان خورده، این مسیر را انتخاب کردهاند. چرا میگویم متاسفانه؟ به این دلیل که «محرک درآمد» از مسیر ساختن پادکست بیشتر به سراب شباهت دارد، حداقل در ابتدای مسیر.
راستش را بخوانید، درآمدزایی از پادکست و جذب اسپانسر اصلا آسان و سریع نیست. پایدار و قطعی هم نیست. حداقل یکی-دوسال کار مداوم میطلبد و تازه اگر خوششانس باشید و کیفیت و عیاری مطلوبی هم پدید آورده باشید، میتوانید امید مختصری برای جذب تبلیغات پیدا کنید.
با این وجود، پادکستها میتوانند درآمدزا باشند و از جایی به بعد، عددی محدود -اما شیرین- را عایدتان کنند. درآمد پادکست رفته رفته افزایش پیدا میکند و در صورتیکه استمرار و کیفیتتان را حفظ کنید، چه بسا که میتواند جایگزین شغلتان شود و به مثابه ممر اصلی درآمدتان به حساب آید.
کم نبوده و نیستند پادکسترهایی که از سر تفریح و تفنن کار را آغاز کردند، از پای ننشستند و تولید را ادامه دادند و از جایی به بعد، پادکستشان به کسبوکارشان بدل شده است.
من نمیخواهم خیلی روی این محرک تاکید کنم. چرا که فکر میکنم ممکن ایت غلطانداز باشد. من فکر میکنم درآمدزایی نباید «به تنهایی» دلیل و محرک شما برای ساختن پادکست باشد، اما خوب است که گوشه چشمی هم بدان داشته باشید و در بلندمدت به آن هم توجه کنید.
میشود فهرست دلایل ساختن پادکست را از این هم طولانیتر کرد و گزینههای دیگری هم به آن اضافه کرد. اما فکر میکنم در نقطهی آغاز همینها کافی باشد.
اگر تصمیم به ساخت پادکست گرفتید و فکر کردید که از دست من و کارگاه کمکی بر میآید، خوشحال میشوم که کمکرسان باشد. در بخش نظرات برای ما و دیگران از تجربهی خود در این مسیر بنویسید.