استعفای کارکنان و به‌طور کلی‌تر، از دست دادن منابع انسانی، یکی از مشکلات اساسی واحدهای منابع انسانی است. هیچ سازمانی دلش نمی‌خواهد که پرسنل‌اش را که با سختی و طی فرایندی پرهزینه و زمان‌بر جمع کرده، از دست بدهد. اما با این‌حال، همه‌ی سازمان‌ها با این مساله مواجه‌اند و همه ساله ناچارند بخشی از پرسنل خود را با نیروهای تازه‌کار جایگزن کنند.
براساس گزارش‌های منتشر شده توسط SHRM از ژانویه تا نوامبر ۲۰۲۱، تعداد زیادی از کارگران آمریکایی شغل خود را ترک کرده‌اند. طبق آمار به‌طور متوسط بیش از ۳.۹ میلیون کارگر در هر ماه از کار خود استعفا داده‌اند که این بالاترین میانگین در چند سال اخیر است و حتی از میانگین ۳.۵ میلیون نفری در سال ۲۰۱۹ بیشتر است.
در این مقاله قصد داریم به بررسی دلایل استعفای کارکنان از شغل‌شان بپردازیم و پیشنهادهایی برای کاهش نرخ خروج کارکنان بیاوریم.
چه عواملی باعث استعفای کارکنان شده است؟
براس اساس تحقیقی که پیش‌تر به آن اشاره شد، استعفای گسترده کارمندان و کارگران در سال ۲۰۲۱ به چند عامل کلیدی وابسته هستند که در ادامه به مرورشان می‌پردازیم. لازم به توضیح است که با کمی جرح و تعدیل، می‌توان اینطور برداشت که همین عوامل و پارامترها در کنار برخی شرایط داخلی، عمده دلایل استعفای کارکنان از شرکت‌های داخلی را نیز سبب می‌شوند
کرونا و همه‌گیری کوید ۱۹
بسیاری از افراد، همه‌گیری کرونا در جهان را عاملی برای گسترش استعفای کارمندان می‌دانند. از آغاز مارس ۲۰۲۰ که کرونا به‌صورت اپیدمی گسترش پیدا کرد، سیاست قرنطینه موجب شد تا شرکت‌ها به اخراج کارکنان اقدام کنند و بالطبع اقتصاد به شکل چشم‌گیری منقبض و وارد رکود شود.
از تابستان ۲۰۲۱ که موج گسترش کرونا فروکش کرد، شرکت‌هایی که تعداد زیادی از کارمندان خود را در دوران کرونا اخراج کرده بودند با تصور اینکه اوضاع رو به بهبود است به شکل فزاینده‌ای اقدام به استخدام کارمندان جدید کردند.
اما متاسفانه هنوز نگرانی‌هایی دربارهی ویروس باقی مانده بود و اکثر افراد جامعه که دچار آسیب شده بودند، تمایلی برای بازگشت به شرایط عادی نداشتند. آن‌ها می‌خواستند مطمئن شوند که حضور در دفاتر شرکت یا کارخانه‌ها سلامت خود یا خانواده‌شان را به مخاطره نمی‌اندازد. به همین دلیل شاهد موج جدیدی از استعفای پرسنل بودیم.
این موضوع به کارمندان و کارگران نشان داد که آن‌ها در مشاغل مختلف نقشی کلیدی دارند و شرکت‌ها برای پیشرفت فعالیت‌های تجاری به کارمندان نیاز مبرم خواهند داشت. موضوعی که موجب شد تا کارکنان برای کار در شرکت‌ها شرایط جدیدی را تقاضا کنند.
ترویج مدل‌های کار از راه دور و هیبریدی
مردم همیشه انعطاف‌پذیری و استقلالی که کار از خانه برای آن‌ها فراهم می‌کند را دوست داشته‌اند. با رشد همه‌گیری کرونا بسیاری از شرکت‌ها برای حفاظت از سلامت کارکنان خود به سراغ مدل کار از راه دور (Remote) رفتند. این موضوع باعث شد تا کارکنان متوجه شوند که این سبک کاری را نسبت به مدل‌های کار حضوری ترجیح می‌دهند.
با کاهش کرونا و بازگشایی دفاتر کاری، کارفرمایان باید به‌طور جدی این مسئله را بررسی کنند که آیا کارکنان باید به‌صورت حضوری در دفتر فعالیت کنند یا کارمندان اجازه دارند از راه دور به انجام کارهای روزانه‌شان بپردازند. برخی از شرکت‌ها هم شیوه هیبریدی (چند روز در هفته حضوری و بقیه ایام هفته دورکاری) را انتخاب کرده‌اند.
در گفتگو با واهاگن سرکیسیان، دربارهی تجربه‌ی او از دورکاری صحبت کردیم. شرکت Krisp به صورت دورکاری مشغول به فعالیت است و پرسنل‌اش در چندکشور مختلف فعال‌اند.
استعفای کارمندان در بسیاری از مواقع به دلیل تمایل آن‌ها برای انجام کار به‌صورت ریموت (از راه دور) است. بسیاری از کارمندان مایل‌اند تا کارفرمای فعلی خود را ترک کرده تا شغلی با امکان دورکاری را پیدا کنند.
فرسودگی شغلی
در طول همه‌گیری کرونا، حجم کاری بسیاری از کارمندان تغییر کرد و حتی در مواردی افزایش یافت (به دلیل کاهش تعداد کارکنان یا انجام کارها به‌صورت دورکاری). علاوه‌بر این عوامل استرس‌زا، مشکلات مالی، مراقبت از کودکان، حفظ سلامتی و.. نیز بر روی کارمندان اثری منفی می‌گذاشت و باعث افزایش فرسودگی شغلی (Burnout) و استرس روانی در آن‌ها شد. این عوامل تا پیش از این در مشاغل حضوری و در دفاتر کاری کمتر دیده می‌شد.
به همین دلیل در حال حاضر اکثر افراد به داشتن سلامت روانی، کاهش استرس، افزایش دستمزد و رویکردهای کل‌نگر به اشتغال به‌عنوان بخشی از زندگی سالم توجه ویژه‌ای دارند. کارفرمایانی که این درخواست‌ها را نادیده می‌گیرند، با موجی از استعفا کارکنان روبهرو می‌شوند.
جبران خسارت و پرداخت مزایای بیشتر
در دهه‌های اخیر، کارمندان و کارگران خواستار دستمزدهای بیشتر و جبران خسارت‌هایی هستند که مشاغل به جسم و روان آن‌ها وارد می‌کنند. بعد از گسترش کرونا و افزایش استرس ناشی از آن، بسیاری از کارکنان معتقدند که دوری از خانه و حضور در محل کار از جمله مسائلی هستند که کارفرمایان باید برای آن دستمزد بیشتری را پرداخت کنند.
افزایش فرسودگی و کم ارزش شدن دستمزدها یکی از دلایل شایع استفای کارکنان است. از طرفی دیگر، برای کارفرمایان یافتن کارمندان جدید دشوارتر از همیشه شده است. از همین‌رو، برای کارمندان موقعیت‌های شغلی بهتری در دسترس است که آن‌ها را مجاب به ترک شغل فعلی می‌کند.
۵ راهکار عملی برای کاهش استعفای کارکنان
کارفرمایان باید به‌طور جدی به ۴ موضوعی رسیدگی کنند که در بالا به آن اشاره شد. باید توجه داشت که در عمل برآورده کردن صددرصد خواسته‌های کارکنان غیرممکن است، اما کارهایی وجود دارد که برای بهبود وضعیت کسب‌وکار و تثبیت جایگاه نیروی انسانی باید انجام شود.
آشنایی با احساسات کارکنان و بهبود فرهنگ سازمانی از اقدامات سازنده در این زمینه خواهد بود. ۵ راهکار عملی زیر به مدیران کمک می‌کند تا جلوی بسیاری از استعفا کارکنان را بگیرند:
هماهنگی با کارکنان
مدیران بایستی به نقاط درد (Paint Points) و اهداف کارکنان گوش دهند. کارمندان از رهبران می‌خواهند تا آنچه را که می‌گویند، درک کنند و برای رسیدگی به مسائل اقدام فوری را مدنظر قرار دهند.
بررسی دقیق سیاست بازگشت به دفتر کار
بسیاری از شرکت‌ها به‌صورت پیش‌فرض حضور در ساختمان‌های اداری را برای کارکنان خود مطلوب می‌دانند. اما شاید همیشه اینطور نباشد. همیشه باید استراتژی‌های مختلف را در نظر داشته باشید:
- مدل کاری از راه دور/هیبریدی
- ایجاد محیط‌های جدید برای کار از راه دور
- انجام برنامه‌ریزی برای تطبیق با تعداد روز بیشتر کار از راه دور
- بازگشت تدریجی به دفتر کار
- برطرف کردن فرسودگی شغلی
احتمال استعفای کارکنانی بیشتر است که دچار فرسودگی شغلی شده‌اند. آن‌ها تا زمانی که در استخدام شرکت هستند نیز وظایف خود را به‌درستی انجام نمی‌دهند. این موضوعی است که باید مدیران کسب‌وکار به آن توجه ویژه‌ای داشته باشند. ارزیابی حجم کار، متناسب‌سازی مزایا، مدیریت استرس، انگیزه‌بخشی و.. از مهمترین راهکارها برای کاهش فرسودگی شغلی است.
بررسی مجدد برنامه‌های سلامت روان
برای بهبود عملکرد کارکنان به سلامت روان آن‌ها توجه کنید و با کمک گرفتن از مشاوران و درمان‌گران (تراپیست‌ها) به حل مشکلات کارمندان بپردازید تا عملکرد و بهره‌وری آن‌ها حفظ شود.
بررسی میزان پاداش‌های کارکنان
استعفای کارکنان در بسیاری از موارد به دلیل دستمزد کم یا عدم وجود پاداش متناسب با فعالیت‌های آنان است. درست است که بسیاری از کسب‌وکارها در شرایط بحران و رکود قرار دارند، اما عدم پرداخت دستمزد مناسب باعث ایجاد یک همه‌گیری جدید می‌شود: همه‌گیری استعفای کارکنان.
اگر شرکت‌ها به کارکنان خود دستمزد عادلانه و پاداش متناسب ندهند، دیر یا زود شاهد ترک کار کارمندان و موجی از استعفاها خواهند بود.
سخن پایانی
فراگیر شدن کرونا موجب شد تا شاهد بیشترین تغییر در نحوه کار افراد باشیم. آن‌ها به جای حضور در محل کار، ترجیح می‌دهند از خانه به انجام وظایف روزانه خود بپردازند. رهبران کسب‌وکار برای کاهش استعفای کارکنان باید به دنبال مدل‌های ترکیبی یا کار از راه دور باشند و با افزایش مشارکت کارکنان، رضایت‌مندی آن‌ها را افزایش دهند.
برای مدیریت منابع انسانی موفق در سال ۲۰۱۳ بیش از هر چیزی به راه‌حل‌های خلاقانه نیاز است تا با چالش‌های کاری به‌درستی مقابله شود.
