وجود کارکنان ناراضی در هر شرکت یا سازمانی میتواند موجب ایجاد مشکلات و کاهش بهرهوری کلی شود. یک مدیر منابع انسانی تا زمانی که پرسنل سازمان، کار خود را بر اساس آنچه تعریف شده انجام میدهند، تصور میکند که رضایت شغلیشان در سطح مناسبی قرار دارد. این در حالی است که نارضایتی شغلی در بسیاری از مواقع به صورت شفاف توسط پرسنل مطرح نمیشود.
کارکنان ناراضی ممکن است بهرهوری کمتری داشته باشند یا با ایجاد محیطی غیردوستانه برای سایر همکارانشان، برای کسب و کار ایجاد مشکل کنند. در برخی از شرایط، عملکرد کارکنان ناراضی حتی ممکن است بر روی رضایت مشتریان نیز تاثیر منفی بگذارد.
خوشبختانه سوالات زیادی وجود دارد که میتوان با کمک آنها به شناسایی نارضایتی کارکنان در محل کار پرداخت. این پرسشها به کسب و کار، مدیران و کارکنان کمک میکنند تا بتوان فرآیندهای کاری را اصلاح کرده و کارآیی و عملکرد نیروی انسانی و سازمان را بهبود دهند.
سوال اول: اخیراً چه احساسی داشتهاید؟
این سوال به مدیران منابع انسانی این امکان را میدهد تا اطلاعاتی از کارمندان خود بهدست آورند. اگر این سوال به موقع پرسیده نشود، کارکنان ناراضی دربارۀ برخی از موضوعات با دوستان و همکاران خود صحبت میکنند یا حتی ممکن است با انتشار پستی در شبکههای اجتماعی، مشکل را به خارج از سازمان انتقال دهند.
زمانیکه متوجه میشوید کارمندی دلخور است با مهربانی از او دربارهی موضوع سوال کنید. به عنوان مثال از او بپرسید که «من متوجه شدهام شما در چند وقت اخیر همکاری مناسبی را در انجام پروژهها نداشتهاید. چه احساسی در این خصوص دارید و چه موضوعی شما را اذیت میکند؟»
این سوال یک رویکرد غیر قضاوتی است و این امکان را میدهد تا با برخی از اطلاعات بالقوهای که بهدست میآورید به حل مشکل کمک کنید.
سوال دوم: آیا شغلتان را دوست دارید؟
در بسیاری از مواقع نارضایتی شغلی (Job Dissatisfaction) در کارکنان ناراضی میتواند ناشی از فرسودگی شغلی (Job Burnout) یا انتظارات غیرمنطقی باشد. اما عوامل دیگری هم باعث میشود تا کارمندان، ناراضی شوند.
عدم تمایل به انجام یک کار از جمله مهمترین دلایل نارضایتی در بین کارکنان است. کارمندانی که از جایگاه شغلی خود ناراضی هستند خیلی سریع به فکر استعفا و ترک سازمان می افتند.
از کارکنان ناراضی سازمانتان بپرسید که آیا شغلی که در حال انجام وظایف مربوط به آن هستند، همان کاری است که تمایل به انجام آن را دارند؟ مشخص بودن شرح شغلی و مجموعهای از وظایف، به کارمندان کمک میکند تا پاسخ شفافتری را به این سوال بدهند.
بهعنوان مثال ممکن است مدیری مسئولیتهای جدیدی را به برنامه فشرده قبلی کارمند اضافه کرده باشد یا کاری را به او سپرده باشد که تخصص کافی در آن ندارد. تمامی این موارد میتواند موجب نارضایتی شود. زمانی که بتوانید دلایل ناراحتی کارمندان را بیابید، به راهکارهای منطقیتری در محیط کار دست پیدا خواهید کرد.
سوال سوم: چگونه میتوانیم شرایط را برای شما بهتر کنیم؟
یک کارمند ناراضی از یک یا چند عامل ناراحت است. گاهی اوقات راه حلهای سادهای میتواند رضایت را به آنها برگرداند. بهعنوان مثال کاهش برخی از وظایف، یا ارتقا جایگاه شغلی. اما در برخی از شرایط ممکن است موضوع پیچیدهتر باشد و نیاز به بررسی بیشتر و دستور مدیران سطح بالا باشد، مانند تقاضای افزایش حقوق و دستمزد.
سوال چهارم: شرایط تیمتان چطور است؟
برای مدیران منابع انسانی اهمیت دارد که به درک درستی از شرایط و احساسات یک کارمند درباره حضورش در یک تیم دست پیداکنند. برخی از کارمندان از شغل خود لذت میبرند و عاشق شرکتی هستند که در آن کار میکنند، اما شرایط همکاری با برخی از افراد حاضر در یک تیم کاری را ندارند.
کارمندان ناراضی در حالت عمومی حاضر به مطرح کردن برخی از مسایل یا شکایت از موضوعی نیستند، اما زمانی که از آنها سوال پرسیده میشود، راحتتر به بیان نگرانی خود درباره محیطهای کاری سمی (Toxic Working Environment) یا زورگویی در محل کار (Workplace Bullying) میپردازند.
سوال پنجم: به چه بخشی از کارتان علاقهمندید و به چه کارهایی کمتر علاقه دارید؟
تعداد بسیار کمی از کارکنان این فرصت را دارند تا درباره علاقهمندیهای خود در محیط کار به صراحت صحبت کنند. مدیر یا کارشناس منابع انسانی میتواند به کارکنان ناراضی برای بیان صادقانۀ مشکلات کمک کند.
وقتی مدیر منابع انسانی متوجه شد که چه چیزهایی کارکنان را خوشحال یا ناراحت میکند، ممکن است بتواند با تغییراتی در سازمان شرایط منفی را به مثبت تغییر داده و تعادل را در سازمان برقرار کند.
هرچند که ایجاد تغییرات در سازمان کار ساده و کوتاه مدتی نیست و نیاز به تصمیمهای استراتژیک توسط مدیران دارد اما میتوان از نظرات مثبت برای ایجاد تغییرات آتی استفاده کرد.
سوال ششم: نقاط ضعف شرکت را در چه میدانید؟
کارکنان ناراضی در هر سازمانی میتوانند نقش یک منتقد سازنده را برعهده گیرند. مدیران منابع انسانی باید شرایطی را برای کارمندان ناراضی ایجاد کنند تا بتوانند بدون هیچگونه ترسی حرف خود را بزنند. چنین کارمندانی درباره نقاط ضعف یک شرکت نظرات سازندهای دارند.
دریافت بازخوردهایی از کارکنان درباره ضعفهای سازمانی، این امکان را برای مدیران فراهم میکند تا نقاط بحرانی در سازمان را شناخته و با رویکردهای جدیدی که اتخاذ میکنند نارضایتی شغلی را به حداقل برسانند. فراموش نکنیم، مشکلی که کارمندی آن را مطرح میکند ممکن است در بین سایر کارمندان نیز وجود داشته باشد که به دلایلی به بیان آن نمیپردازند.
در یک دنیای ایدهآل همۀ کارمندان از شغل خود راضی هستند. اما واقعیت این است که همیشه شرایط اینگونه باقی نمیماند.
یکی از بهترین کارهایی که میتوانیم در تیمهای کاری و برای مواجه با کارمندان ناراضی انجام دهیم، شناسایی نشانههای نارضایتی در بین کارکنان و تلاش برای رفع آنهاست. چنین فرایندی رضایت همزمان کارمندان و کارفرمایان را به همراه خواهد آورد و رشد کسب و کار را موجب خواهد شد.
سخن پایانی
در مدیریت منابع انسانی نحوۀ برخورد با کارمندان ناراضی از اهمیت زیادی برخوردار است. با مجموعهای از سوالات میتوان تا حدود زیادی به شناخت مشکلات سازمانی، قبل از بروز بحرانهای وسیع پرداخت.
منبع: gethppy