بخش زیادی از عمر ما در محل کار سپری می‌شود. برخورداری از رضایت شغلی جزء مهمترین و پایه‌ای ترین حقوق ماست. برای جلوگیری از نارضایتی شغلی باید ابتدا شناخت بهتری نسبت به آن بیابیم و سپس تلاش کنیم آن‌چه تحت ید خودمات است را کنترل کنیم.
در این مقاله، سعی کردیم که به مفهوم رضایت شغلی نگاهی دقیق‌تر بی‌اندازیم و بفهمیم «دقیقا» چه پارامترهایی در ایجاد حس رضایتمندی ما از شغل و محل کارمان اثرگذارند.
رضایت شغلی چیست؟
همانطور که از عنوانش بر می‌آید، رضایت شغلی به وضعیتی اشاره دارد از شغل‌مان و طبعا، همه‌ی چیزهایی که به آن مرتبط است، رضایتی نسبی داشته باشیم. نسبی بودن این رضایت بدان معنا نیست که یکی از پارامترها را فدای دیگری کنیم. بلکه اینگونه تعبیر می‌شود که جمیع مولفه‌ها باید در تعاملی منطقی با هم قرار داشته باشند.
اگر صبح که از خواب بلند می‌شوید، انگیزه‌ی کافی برای حاضر دن در سر کار ندارید و عواملی در محیط کاری‌تان هست که از مواجهه با آن‌ها احساس ناخوشایندی دارید، متاسفانه، رضایت شغلی پایینی را تجربه می‌کنید.
قصه اما وقتی غم‌انگیزتر می‌شود که بسیاری، با علم به آنکه از محل کار و یا شغل خود رضایت کافی ندارند، به دلایل متعدد به آن حرفه ادامه می‌دهند. ترس از ترک کار، تغییر مسیر شغلی و مواردی از این دست عمده مسائلی‌ست که موجب می‌شود در شرایط طاقت‌فرسای نارضایتی از شغل‌مان باقی بمانیم.
در بخش بعدی نگاهی به پارامترهای تشکیل‌دهنده‌ی رضایت شغلی خواهیم انداخت.
چه عواملی بر رضایت شغلی تاثیر می‌گذارند؟
عوامل ایجادکننده‌ی رضایت شغلی ممکن است از آن‌چه در ادامه می‌یابید، بیشتر باشد. اما بررسی همین چند گزینه می‌تواند به شما، پاسخی قطعی‌تر به این پرسش کلیدی ارائه کند که «آیا من رضایتمندی شغلی دارم و یا نه؟»
محیط
محیطی که در آن کار می‌کنیم، نقشی محوری در رضایت شغلی مان دارد. از ساده‌ترین پارامترها مثل تامین تجهیزات لازم و بهینگی سرمایش و گرمایش گرفته تا وجود فضای آرام و ایمن، لازمه‌های یک محیط کار است.
شما ممکن است به دلایل مختلف در محیط کاری خود احساس آرامش نداشته باشد. طبعا، نبود حس آرامش و امنیت، نه تنها بر کیفیت عملکردتان اثر سوء دارد، که موجب می‌شود رفته رفته نسبت به حرفه‌تان نیز بیزار شوید و رضایت شغلی تان کاهش یابد.
تیم
آدم‌ها، قوای محرکه‌ی هر کسب‌وکاری را تشکیل می‌دهند. اگر در سازمانی کار می‌کنید که جو مرسوم و ارتباطات در آن باب طبع‌تان نیست و در کنار آن‌ها احساس خوبی ندارید، احتمالا باید کمی دقیق‌تر به مفهوم رضایت شغلی تامل کنید.
در کنار همکاران و هم‌تیمی‌ها‌ی‌تان، ویژگی‌های رفتاری مدیران از اهمیت بیشتری برخوردار است. شما باید بتوانید به خوبی با مدیر خود گفت‌وگو کنید، مشکلات کاری‌تان را با او در میان بگذارید و از او کمک بگیرید. اگر چنین رابطه‌ای بین‌تان ایجاد نشده، بی‌شک رضایت شغلی تان در کوتاه‌مدت به خطر خواهد افتاد.
مسیر
ممکن است همکاران خوبی داشته باشید و در محیط کاری خوبی نیز فعال باشید، اما آن‌جا برای شما مناسب نباشد. اگر مسیر شغلی خود را به درستی تعریف نکرده باشید و یا شغلی که به آن مشغول در مسیر تعریف شده قرار نداشته باشد، دیر یا زود نارضایتی شغلی را تجربه خواهید کرد.
بهره‌مندی از یک مسیر شغلی درست و دقیق، خود می‌تواند تا حد زیادی رضایت شغلی را برای‌تان به‌همراه آورد و کمک کند که با نگاهی بهتر پارامترهای دیگر را بررسی کنید.
درآمد
پارامتر آخر، بی‌شک درآمد است. همواره باید تناسبی منطقی بین سابقه‌ی کاری، تخصص و زمانی که صرف کار می‌کنید برقرار باشد و اگر این موازنه بر هم بخورد، بی‌شک دچار نارضایتی شغلی خواهید شد.
توجه داشته باشید که درآمد، هرچقدر هم که زیاد باشد، به تنها نمی‌تواند رضایت شغلی را برای‌تان ایجاد کند. ممکن است در کوتاه‌مدت شما را خرسند سازد، اما بی‌شک در بلندمدت رضایت‌تان را تامین نمی‌کند.
چگونه رضایت شغلی خود را افزایش دهیم؟
متاسفانه پاسخی ساده و سرراست برای این سوال وجود ندارد. از سویی دیگر، جلوگیری از عوامل ایجادکننده‌ی نارضایتی شغلی تنها در دست شما نیست و بخشی از آن‌ها به مدیران منابع انسانی سازمانی که در آن کار می‌کنید وابسته است.
در اپیزود بیست‌وششم کارگاه که با حورا وکیلی گفتگو کردیم، درباره‌ی شیوه‌های ایجاد رضایت شغلی در سازمان‌ها گفتگویی داشتیم که می‌تواند برای‌تان مفید بشد. پیشنهاد می‌کنیم این گفت‌وگو را در کست‌باکس بشنوید و یا در یوتوب ببینید.
در ادامه مراحلی که برای سنجش رضایت شغلی تان وجود دارد را توضیح داده‌ایم.
ریشه نارضایتی شغلی خود را بشناسید
اولین گام، آن است که ریشه‌ها و دلایل ایجاد نارضایتی شغلی را بشناسیم و بفهمیم که چه دلایلی موجود شده‌اند که رضایت شغلی مان کاهش یابد.
برای این‌کار می‌توانید از فهرست پارامترهای فوق استفاده کنید. برای هرکدام ۱۰۰ امتیاز (بیشترین سطح رضایت) را در نظر بگیرید و عواملی که موجب می‌شود از این امتیاز کاسته شود را شناسایی و به هر ویژگی منفی امتیاز دهید.
برخی پارامترها، با تغییراتی جزئی قابل بهبود خواهند بود. اما اگر به مواردی ریشه‌ای‌تر برخورد کردید، باید فکری اساسی به حال‌شان بکنید.
مسیر شغلی خود را ترسیم کنید
اگر تاکنون به فکر ترسیم مسیر شغلی خود نیافتاده‌اید، همین حالا بهترین موقعیت است. برخورداری از مسیری شفاف و دقیق برای مسیر حرفه‌ای‌تان می‌تواند تا حد زیادی شما را نسبت به چشم‌اندازی که در پیش دارید، آگاه کند. توامان، به شما کمک می‌کند که مطمئن شوید در جای درستی قرار دارید و یانه.
همانطور که پیش‌تر توضیح داده شد، بخش مهمی از رضایت شغلی از محل حضور در محل درست حاصل می‌شود.
زندگی شخصی را فراموش نکنید
نارضایتی شغلی در برخی مواقع به این مهم بازمی‌گردد که زندگی شخصی خود را از زندگی حرفه‌ای تفکیک نکردیم و بی‌آن‌که حواس‌مان باشد، کمتر به خود و اطرافیان‌مان اهمیت داده‌ایم. برای آنکه رضایت شغلی بیشتری را تجربه کنیم، باید زندگی شخصی آرام و سالمی نیز داشته باشیم.
مطمئن شوید که برای زندگی شخصی خود وقت و انرژی کافی صرف می‌کنید و آن‌را فدای مسیر حرفه‌ای‌تان نمی‌کنید.
با مدیران خود گفت‌وگو کنیم
برای بهبود شرایط محیط کار، تیم و مسیر شغلی، می‌توانید از کمک و هدایت مدیران خود استفاده کنید. گاهی با تغییر برخی پارامترهای به ظاهر ساده، کیفیت کار و رضایت شغلی می‌تواند تا چندبرابر افزایش یابد. باور کنید که برای از بین بردن نارضایتی شغلی الزاما به تغییراتی بزرگی نیاز نیست.
گزینه‌های مختلف را بررسی کنیم
هرچند تغییر عمدتا آسان نیست، اما الزاما گزینه‌ی بعدی هم نیست. گاهی ممکن است با تغییر در سازمان، شغل و یا مسیر شغلی، چنان سطحی از رضایت شغلی را تجربه کنید که از توصیف خارج باشد.
گزینه‌های مختلفی که برای ادامه مسیر حرفه‌ای پیش روی‌تان هست را بررسی کنید و سناریوهای مختلف را در کنار هم قرار دهید. مطمئن شوید که عواملی که موجب پدید آمد نارضایتی شغلی در مقطع کنونی شده‌اند را در نظر گرفتید و سعی کنید بخش عمده‌ی آن‌ها را در مسیرهای تازه حذف کنید.
