شغل مدیر منابع انسانی از آن دست حرفه‌هایی است که شناخت کمی نسبت به آن وجود دارد و در بسیاری از سازمان‌ها، فعالیت‌های او را تا سطح مسئول جذب و استخدام تقلیل می‌دهند. در این شرایط، باید بدانید که مسیر شغلی مدیر منابع انسانی چندان ساده و سرراست نیست و فرازونشیب‌های بسیاری دارد.
در گفتگو با پرگل پارساپور مدیر منابع انسانی سابق شرکت موبایل، تا حدود زیادی نسبت به اقتضاعات این حرفه بحث کردیم و درباره‌ی انواع مسئولیت‌هایی که به عهده‌ی این موقعیت شغلی است، حرف زدیم. حال اگر فکر میکنید که برای کار در این حرفه آماده‌اید و عزم‌تان را جزم کرده‌اید که مسیر شغلی تان را به عنوان مدیر منابع انسانی ادامه دهید، تا انتهای این مقاله با ما همراه شوید.
منابع انسانی چیست؟
شاید طرح این پرسش برای کسی که قصد ورود به مسیر شغلی مدیر منابع انسانی را دارد چندان لازم نباشد، اما بد نیست ابتدا نگاهی به ماهیت و تعریف منابع انسانی بیاندازیم و بندنیم دقیقا از چه حرف می‌زنیم.
چیزی که سازمان‌ها را پدید می‌آورد و به آن هویت می‌دهد، همین من و شمایی هستیم که در آن‌ها کار می‌کنیم. مهم نیست که عنوان شغلی مان چه باشد و چه مسئولیت‌هایی داشته باشیم. آدم‌ها قلب کسب‌وکارها و سازمان‌ها هستند و موجب می‌شوند که یک سازمان معنا و هستی پیدا کند.
همه‌ی ما بخشی از منابع انسانی سازمانیم و بدنه‌ی اجرایی آن‌را تشکیل می‌دهیم. هرچند این‌روزها عموما از عبارت سرمایه‌های انسانی به‌جای منابع انسانی استفاده می‌شود تا بیشتر از همیشه بر اهمیت آن تاکید بگذارند. اما مشخصا، اولین نکته که باید بدانیم آن است که افرادی که در یک کسب‌وکار یا سازمان مشغول به‌کار هستند، منابع انسانی آن‌را تشکیل می‌دهند.
مدیر منابع انسانی کیست؟
مدیر منابع انسانی راهبر یا سرپرست تیم منابع انسانی سازمان است. برای آن‌که یک سازمان بتواند نیروهای مورد نیاز را گردآوری کند، نیازهای‌شان را برطرف سازد و زمینه‌ی رشد و تعالی ایشان و سپس سازمان را فراهم کند، به فرد یا تیمی نیاز دارد که بتواند برای اجابت این مهم برنامه‌ریزی کند.
تیم منابع انسانی مسئولیت مدیریت، هدایت و راهبری همه‌ی نیروهای سازمان را به عهده دارد. تمام فرایند جذب، نگهداشت و در خروج پرسنل با نظارت و راهبری تیم منابع انسانی انجام می‌شود و در بسیاری موارد، تعریف میزان حقوق و دستمزد نیز با نظر این تیم صورت می‌پذیرد.
مدیر منابع انسانی یک سازمان می‌بایست ساختار لازم برای مدیریت منابع انسانی و هدایت هرچه بهتر این فرایند را برنامه‌ریزی و اجرا کند. بسته به ابعاد یک شرکت، ممکن است تمامی وظایف تیم منابع انسانی بر عهده‌ی یک نفر باشد. همچنین این امکان نیز وجود دارد که در کسب‌وکارهای مختلف، تعداد نیروهای بیشتری در تیم منابع انسانی فعال باشند.
مهمترین وظایف مدیر منابع انسانی کدام است؟
وظایف مدیر منابع انسانی وابستگی زیادی به اندازه‌ی سازمان محل کار دارد. همانطور که پیش‌تر توضیح داده شد، شرح شغلی مدیر منابع انسانی در یک کسب‌وکار بزرگ با یک استارتاپ کوچک تفاوت دارد. در ادامه اما مهمترین وظایف یک مدیر سرمایه های انسانی که به تقریب در هر سازمانی نیاز به آن وجود دارد بیان شد است.
مدیریت جذب و استخدام
جذب و استخدام یکی از اصلی‌ترین اقدام‌های تعریف شده در سیطره‌ی شغل مدیر منابع انسانی است. تامین نیروی انسانی مورد نیاز سازمان و در مواقع مورد نیاز، بررسی شرایط خروج همکاران از جمله کارهایی است که مدیر منابع انسانی با استفاده از ابزارهای منابع انسانی می‌بایست راهبری کند.
مدیریت منابع انسانی
همه‌ی شغل مدیر منابع انسانی محدود به جذب و استخدام نیست و بخش مهمتری از آن،تازه پس از جذب همکاران آغاز می‌شود. مدیریت پرسنل و برآورده سازی انتظارات ایشان، تاثیر مهمی در ایجاد رضایت شغلی و به تبع‌اش بهره‌وری دارد. یک مدیر منابع انسانی کارآمد باید وقت، منابع و انر‌ژی قابل توجهی را صرف این بخش از حرفه‌اش کند.
شناسایی مشکلات موجود، ایجاد طرح‌ها و برنامه‌های آموزشی و انگیزشی و همچنین بهبود مستمر محیط کار از بخش‌ها اجتناب‌ناپذیر کار یک مدیر سرمایه های انسانی است.
برنامه‌ریزی پیشرفت شغلی پرسنل
یک سازمان تنها زمانی رشد را تجربه می‌کند که تمام پرسنل‌اش در مسیر شغلی خودشان بتوانند توسعه یابند. مدیر منابع انسانی ملزم و مسئول ایجاد این فضا برای همه‌ی کارکنان است. این رشد برای پیشرفت شغلی پرسنل محدود به حقوق و دستمزد نیست و می‌تواند جایگاه شغلی، سطح مهارت‌ها و توانایی‌های نرم پرسنل را نیز شامل شود.
شغل مدیر منابع انسانی برای چه کسانی مناسب است؟
نظیر هر حرفه‌ی دیگری، شغل مدیر منابع انسانی نیز ویژگی‌های مثبت و منفی خاص خود را دارد. همانطور که در مقاله‌ی مسیر شغلی برنامه نویسی عنوان کردیم، طرح ویژگی‌های این حرفه به این معناست که افرادی با این شرایط می‌توانند با سهولت بیشتری در این حرفه رشد کنند. طبعا، همه‌ی ما می‌توانیم در هر شغل و حرفه‌ای که بخواهیم و دوست داشته باشیم مشغول شویم.
از ارتباط با دیگران خرسند می‌شوند
تقریبا تمام روز کاری یک مدیر منابع انسانی صرف گفت‌وگو و تعامل با دیگران می‌شود. در شغل مدیر منابع انسانی ارتباط حرف اول را می‌زند. پس باید خودتان را با سروکله زدن‌های فراوان آماده کنید! اگر از تعامل با دیگران لذت می‌برید، احتمالا این حرفه برای‌تان خوش‌آیند خواهد بود.
به حل مشکل دیگران علاقه دارند
همه‌ی همکاران‌تان با شما کار دارند و عموما، کارشان حول یک مساله یا مشکل است. یکی دستگاه جدیدی برای بهتر انجام دادن کارهای‌اش می‌خواهد، دیگری به مرخصی نیاز دارد و آن یکی می‌خواهد که در مسیر شغلی راهنمایی‌اش کنید.
اگر آدمی هستید که از حل مسائل دیگران احساس خوبی پیدا میکنید و می‌خواهد حلال مشکلات دیگران باشید، در وارد شدن به مسیر شغلی مدیر منابع انسانی تردید نکنید.
روانشناسی را دوست دارند
شغل مدیر منابع انسانی بی‌شباهت به شغل یک روانکاو نیست. شما باید بتوانید احوال همکاران‌تان را بهفمید، درک کنید و در برخی موارد به ایشان در بهتر شدن حال و احوال‌شان کمک کنید.
از تصمیم‌های سخت فراری نیستند
شغل مدیر منابع انسانی با صحنه‌هایی گاه دشوار همراه است. تصور کنید که بنا به نیاز سازمان باید با چند همکار خود خداحافظی کنید. یا اینکه شرکت در وضعیت مالی بدی قرار گرفته باید به همکاران خود اعلام کنید که تا چندماه آینده از حقوق خبری نیست!
مسیر شغلی مدیر منابع انسانی
امیدواریم که تا این‌جای نوشته توانسته باشد تصویر روشن‌تری از مسئولیت‌های مدیر منابع انسانی و حوزه‌هایی که باید در آن فعال باشد را برای‌تان ایجاد کند. برای آن‌که شغل مدیر منابع انسانی را تصاحب کنید، مسیر شغلی تان می‌تواند روندهای مختلفی را در پیش بگیرد.
کارآموزی کنید
اگر در مقطع کنونی نوکارجو هستید و سابقه‌ی کاری ندارید، بهتر از مسیر حرفه ای خود را با کارآموزی آغاز کنید. بد نیست چندماهی را بدون حقوق در سازمانی واقعی کارآموزی کنید تا چم و خم کار را فرا بگیرید. مطمئن باشید که اگر حداقل‌های لازم را داشته باشید، شما را به سطح کارشناس منابع انسانی ارتقا خواهند داد.
تجربه‌اندوزی کنید
اگر در دو-سه سال نخست مسیر کاری تان قرار دارید، فکر مدیر شدن را از سرتان بیرون کنید! تا می‌توانید تجربه به دست آورید. رسیدن به شغل مدیریت منابع انسانی نیازمند آن است که مراحل پیشین‌اش یعنی کارشناسی، کارشانسی ارشد و سرپرستی منابع انسانی را پشت سر گذاشته باشید.
در قیاس با حرفه‌های دیگر، شغل مدیر منابع انسانی بیشتر به تجربه نیاز دارد. هرچه مجرب‌تر شوید و در سازمان‌های مختلف کار بیشتری بکنید، مدیر بهتر و لایق‌تری خواهید شد.
در ادامه سه گفتگوی پیشین که با سه مدیر منابع انسانی داشتیم را آوردیم. شنیدن تجربه‌های ایشان ممکن است بتواند کمی مسیر را برای‌تان هموارتر کند.
مطالعه داشته باشید
دانش منابع انسانی خود را ارتقا دهید. خوشبختانه سایت‌ها، کتاب‌ها و منابع متعددی در دسترس است که با کمک آن‌ها می‌توانید دانش خود را به‌روز نگه دارید.
مشورت بگیرید
بد نیست پیش از آن‌که پا در مسیر بگذارید، از آدمهای مجربی که پیس‌تر همین مسیر راپیمونده‌اند مشورت بگیرید. می‌توانید از کمک مشاوران کارساز استفاده کنید و از ایشان بخواهید با توجه به توانایی‌ها، تجارب و دانش شما مسیر را برای‌تان تشریح نمایند.
سوالات متداول درباره مسیر شغلی برنامه نویسی
حقوق و درآمد مدیران منابع انسانی بسیار متفاوت است. بر اساس آخرین گزارش یکی از سایت‌های کاریاب این عدد در سال ۱۴۰۰ بین ۷ تا ۲۰ میلیون تومان متغیر بوده است.
قاعده‌ای کلی وجود ندارد و به توانایی‌های فردی شما وابسته است. این بازه می‌تواند بین یک تا ده سال متغیر باشد.
خوشبختانه شرکت‌ها بیشتر از همیشه به اهمیت نقش مدیر منابع انسانی پی برده‌اند وکسب‌وکارهای بسیاری به دنبال یافتن نیروی کار متخصص برای این موقعیت هستند. بازار کار این حرفه روشن است!
شغل منابع انسانی واقعا جذابه و اگر آدم اینکار باشید خیلی بهتون خوش میگذره. من بعد از سه سال کار کردن به این بخش اومدن و باید بگم که هیچوقت اینقدر از کارم راضی نبودم.
به نظرم چیزی که میتونه خیلی به بهبود شرایط کار یه مدیر منابع انسانی یا حتی کارشناس اچ آر کمک کنه اینه که واقعا آدم ها رو دوست داشته باشه. بخش زیادی از کار شما در تعامل با آدماهی دیگه هست و باید بتونید مشکلاتشون رو حل کنید. این مشکلات گاهی خیلی کوچیک به نظر میرسن. اما وقتی بتونید اونها رو رفع کنید همین به سازمان کمک کردید، هم حال اون همکار رو بهتر کردید و هم در نهایت از خودتون و کاری که میکنید احساس خوبی دارید.
من تجربم شاید خیلی کم باشه ولی خوشحال میشم بتونم همین موارد رو به آدمهای دیگه منتقل کنم.
چطور باید برای کارآموزی منابع انسانی اقدام کنیم؟