«علم، اسطوره‌ی عصرِ حاضر و روانشناسی یکی از معدود امکان‌های باقی‌مانده‌ی انسانِ معاصر برای کشفِ حقیقتِ و معنای زندگی است» این عبارت را می‌توان چکیده‌ی پاسخ دکتر امین قاسمی به دو پرسش کانونی این اپیزود دانست: روانشناسی علم است؟ روان‌درمانی فایده دارد؟
روانشناسی و به طبع‌اش، روان‌درمانی، در سال‌های اخیر جای خود را در بین‌مان باز کرده و ارج و قربی یافته. از منظرهای مختلف می‌توان شواهد گونه‌گونی برای این مدعا یافت. قفسه‌ی کتاب‌های روانشناسی در کتابفروشی‌ها مدام در حال پهن‌تر شدن‌اند، محتوای تولیدی در این عرصه مدام در حال افزایش است و کمتر پیش می‌آید که در گردش‌های شبانه روی اینستاگرام، با دو-سه-چندتایی از آموزه‌های روانشناسی مواجه نشویم.
فارغ از این‌ها، گفت‌وگو درباره‌ی روانشناسی نیز رواج بیشتری یافته. «تراپی رفتن» دیگر نه یک تابو، که رفتاری درست و معقول قلمداد می‌شد. گاهی به جِد و عموما به طعن، در مکالمه‌های مجازی با این پاسخ که «به تراپیست مراجعه کن» مواجه می‌شویم. هرجا که از نظرِ کسی، رفتار یا پاسخِ دیگری، معقول نمی‌نماید.
از سویی دیگر، گفت‌وگو درباره‌ی روانشناسی زرد و مضرات‌اش نیز در حالِ گسترش است. اما بحث درباره‌ی اینکه «روانشناسی حقیقتا و دقیقا چه هست؟» کمتر یافت می‌شود. در «کارگاهِ روانشناسی» تلاش دارم روی این پرسش و سوالاتِ پیرامونش بمانم و با دعوت از متخصصانِ امر، گفتمانی پیشینی‌تر از «کارکردهای مصداقی» در حوزه‌ی روانشناسی و روان‌درمانی را پیش ببرم. امین قاسمی اولین میهمان در این سری اپیزود بود.
امین قاسمی، روان‌درمانگر تحلیلی و مدرس دانشگاه است. عمده تمرکز مطالعاتی او بر فلسفه روانشناسی، روانکاوی لکانی و مبانی علوم انسانی متمرکز است. او با نگاهی انتقادی به روانشناسی و روان‌درمانی، به بررسی امکان‌ها و محدودیت‌های آن در بستر اجتماعی می‌پردازد.
امیدوارم که گفت‌وگوی من با امین قاسمی را دوست بدارید و نقد و نظرتان را پای این اپیزود ثبت کنید.
سلام و ادب
از شما و کارشناس کاردان و محترم برنامه شما تشکر می کنم که این موضوع را جهت بررسی و توجه بیشتر انتخاب کردید. ولی چند سوال داشتم که امیدوارم در برنامه بعدی به مجموع سوالات خود اضافه نمایید:
1- بررسی بیشتر روانکاوی تحلیلی، نظریه یونگ و اثر و نحوه شکل گیری ناخودآگاه در زندگی روزمره – آیا ناخودآگاه قابل تغییر است و چه اثری در آگاهی و ارتباط محیطی انسان می گذارد؟
2- طرح سوال مساله روانشناسی و وراثت رفتاری و وراثت ژنتیکی، آیا وراثت رفتاری (یعنی تکرار یک الگوی ناخودآگاه یکسان) قابل اصلاح و بازگشت است و یا خیر؟ آیا این وراثت رفتاری قابل کنترل است و یا اینکه خیر و تمام نسل های بعدی را هم درگیر می کند؟ (بر اساس اثر سایه یونگ)
3- رابطه فیزیولوژی و روانشناسی چیست؟ ارتباط روانشناسی، بیماری ها و سطح تنش جسمانی چیست؟ آیا فیزیولوژی ابزاری برای سنجش و اندازه گیری سلامت روان نیست؟ (البته با شرایط محیطی یکسان)
4- روانکاوی چه نقشی در درمان و بازگشت پذیری آگاهی به حالت واقعی و عادی می تواند داشته باشد؟